Het wordt weer een lange dag vandaag. Van Tehuantepec reizen we in 5 uur naar Oaxaca (spreek uit: Wahgaka). In Oaxaca is het weer een walhalla voor de shoppers en kan ik waarschijnlijk nog wat Mexicaanse kunst kopen. We zullen weer niet in 1 keer doorrijden, we gaan stoppen bij een Mezcalfabriek en bij de grootste boom van Mexico. De Mexicanen zeggen dat dit de grootste boom ter wereld is maar dat wordt door niemand anders geloofd.

We stoppen in het plaatsje Matatlán, zij hebben zichzelf uitgeroepen tot: The world capital of Mezcal. Het klopt wel een klein beetje, waar je ook kijkt, overal staan er kleine (familie)fabriekjes die Mezcal maken. Het fabriekje waar wij stoppen is een bekende familie van Ellen. Hier kunnen we een kijkje nemen en krijgen we uitleg hoe Mezcal gemaakt wordt. Uiteraard kunnen we daarna Mezcal kopen in het bijbehorende winkeltje. Ik zal nog even uitleggen hoe Mezcal gemaakt wordt:

Tequila en Mezcal, worden gemaakt door het destilleren en het fermenteren(gisten) van het sap van de Agave planten. In de Mexicaanse wet ligt vast dat de sterke drank voor de tequila maar van één soort Agave gemaakt kan worden, de blauwe Agave die ook nog eens uit maar één gebied mag komen, Jalisco in west-centraal Mexico. Mezcal wordt gemaakt van de gefermenteerde sappen van andere soorten Agave. Het wordt door heel Mexico geproduceerd. Zowel Tequila and Mezcal worden op dezelfde manier klaargemaakt voor destillatie. De agave, ook bekent als maguey, groeit op plantages tussen de 8 en 10 jaar, afhankelijk van het soort agave. Als de plant volwassen is begint ie te bloeien met een lange bloemenstaak. De agaveboer, of campesino, snijdt de staak af net voordat ie gaat bloeien. Dit stimuleert de plant om flink te groeien in de kern, die dan opzwelt in een groot bolachtig vorm (piña) die een zacht sappige pulp bevat. Als het zwellen klaar is snijdt de boer de plant aan de voet af en verwijderd de lange zwaardachtige bladen. De overgebleven piña (ananas, omdat ie daar dan op lijkt) weegt ongeveer tussen de 25 en 50 kg. De piñas worden in kleinere stukken gehakt en gedurende drie dagen geroosterd in ovens waarvan de wanden met stenen ingelegd zijn.

Een oven van ruim 3.5 meter doorsnede en 2.5 meter diep kan 3.000 kg piñas bevatten. Vooraf wordt de kuil verhit met houtskool, dat afgedekt wordt met rivierstenen. Bovenop de piñas komen ook weer hete stenen, dan een laag van palmvezels geweven matten en een laag aarde. Een Mezcalero houdt twee tot drie dagen toezicht op het proces. In die tijd nemen de agaven smaakstoffen op uit de aarde en de houtrook. In feite worden hier de agave geroosterd, in tegenstelling tot de tequilabereiding, waar de piñas gestoomd worden in roestvrij stalen autoclaves (hogedrukpan). Tijdens dit proces worden koolhydraten omgezet in vergistbare suikers.

De Mezcalero heeft de piñas uit de kuil gehaald. Hier zien we nog de palmvezels op het spul liggen. Hierna worden de piñas vermalen met molenstenen om de vezels te verwijderen. Het vermalen gebeurt meestal door een paard rondjes te laten lopen om de molensteen. De pulp wordt in houten vaten geschept en met water gemengd. Dit mengsel laat men drie tot vijf dagen op natuurlijke wijze gisten, afhankelijk van de buitentemperatuur. Gedurende deze gisting wordt de suiker omgezet in alcohol, koolstofdioxide en reststoffen. De gegiste pulp en sap dat ongeveer 5 % alcohol bevat, wordt gedistilleerd in koperen alambiks over een houtvuur. Het resultaat van deze eerste distillatie wordt een 2e keer gedistilleerd tot een hoogalcoholisch product.

In de bottelarij wordt deze Mezcal verder verwerkt en met water op zijn uiteindelijk alcoholgehalte gebracht, tussen 35 en 55 % alcohol. In de agave leven twee soorten wormpjes. Rode wormpjes leven in de wortels en witte in de bladeren. Volgens een legende krijgen de wormen terwijl zij in de agave leven, de magische eigenschappen van de plant mee en dragen zij de geest van de vereerde plant mee naar de Mezcal. In werkelijkheid is de rode worm een marketinginstrument. Wel is de worm, die ook extra smaak brengt aan de Mezcal, een eetbare soort en een bron van eiwitten. Volgens één verhaal was het Jacobo Lozano Paez, die een kleine bottelarij had, die ontdekte dat de maquey-wormen een speciale smaak gaven aan de Mezcal. Veel van de wormen bleven immers achter in het hart van de plant bij het oogsten en werden dus mee geroosterd. Zo kreeg hij het idee om zijn product iets apart te geven door een worm aan de fles toe te voegen en bij de fles een zakje gedroogde en gemalen wormpjes gemengd met zout en chili te voegen. Op die manier is de worm een populair ingrediënt geworden van de Mezcal.

Doordat Mexico de afgelopen tijd teveel tequila heeft uitgevoerd, oa. naar Japan, en vergeten is nieuwe agaves aan te planten is de tequila nu heel duur geworden. Het duurt immers jaren voordat er weer nieuwe tequila gemaakt kan worden van de nieuwe planten en door dat sukkelige gedrag is de vraag naar Mezcal nu enorm toegenomen.

Onderweg vertelt Ellen trouwens nog een leuk verhaal. We krijgen het namelijk over de drugsbendes en corrupte politie. Er is onderzoek gedaan onder de Mexicanen en hun werd de vraag voorgelegd. Stel, je bent in een steegje en je kan geen kant op en links staat er een groep politieagenten en rechts een gewapende drugsbende, welke kant loop je dan op? De Mexicanen antwoordden massaal: de kant van de drugsbende want die mogen dan wel gewapend zijn, het kan ook zijn dat ze je helemaal niets doen en bij de politie ben je altijd de klos! De drugsbaronnen hier hebben echt een heldenstatus. Sommige onderhouden ook hele dorpen en 1 drugsbaron heeft pas geleden voor alle vrouwen van het dorp wasmachines gekocht. Ja, dan zou ik ook blij zijn met zo'n iemand in het dorp. Maar als je de dorpelingen vraagt wat voor een werk die man doet antwoorden ze allemaal 'hij doet zaken met de Verenigde Staten'... ja ja..... De drugsbaronnen zijn ook blij met zichzelf. Er is een hype aan de gang en dat houdt in dat die drugsbaronnen iemand betalen om een liedje over hun te schrijven ipv bv. een biografie. In zo'n songtekst wordt dan bijvoorbeeld een drugsdeal bezongen met een hoop woordgrapjes; Maria Juana betekent bijvoorbeeld Marihuana. Een vinger betekent een tip, melkpoeder is cocaïne etc. Deze liedjes worden narcocorridos genoemd: Narco naar de drugs en corridor is een lied van een bepaalde muziekstijl uit Mexico die sterk verwant is aan de ballade

Goed, dat was even een praatje drugs. Vanuit Matatlán gaan we naar ons lunchplek. Volgens Ellen gaan hier we hier de beste lunch van de reis eten en eerlijk is eerlijk, het was zalig! De Mexicaanse is echt zooooo anders dan dat we in nederland kennen emaar zo ontzettend anders! We eten hier onze buikjes weer rond en kruipen de bus in voor het laatste stukje. Onderweg stoppen we nog even bij de Boom van Tule.

De Árbol del Tule (Spaans voor Tuleboom) is een boom die in het Zuid-Mexicaanse plaatsje Santa Maria del Tule staat. De boom heeft met een omtrek van 42mtr., een hoogte van 58mtr. en een diameter van 14,05mtr, de dikste stam ter wereld. Het dikterecord is echter ietwat controversiëel. Hoewel DNA-onderzoek heeft aangetoond dat het inderdaad één boom betreft, wordt door critici gesteld dat het om meerdere stammen van dezelfde boom gaat.De boom is een cipres (Taxodium mucronatum). Men schat dat de boom tussen de twee- en drieduizend jaar oud is.

Na dit laatste uitstapje van de dag komen we aan in Oaxaca. We logeren in Hotel Casantica, een verbouwd klooster, echt een plaatje van een hotel. We hebben dit keer een kamer zonder ramen omdat de kamers in het klooster dit ook niet hadden. Het is even vreemd maar went wel snel. Het is echt heel iets anders dan de hotels die we hebben gehad. Een hele lekkere sfeer hangt hier. Maar, net als altijd, pakken we snel onze spullen uit voor de komende 2 dagen en duiken de stad in. Lekker lopen op de Zócalo, beetje shoppen en lekker eten. Om een uur of 20.00 uur komen we de kamer weer in en na het reisverslag ga ik lekker slapen. Het wordt een nacht met weinig slaap.......